Zgodnie z dyrektywą unijną z 23 października 2019 r. Polska powinna wdrożyć ustawę chroniącą osoby zgłaszające lub upubliczniające informacje o przekroczeniu prawa, o których dowiedziały się w związku z pełnionymi obowiązkami służbowymi w miejscu pracy. Postępy prac nad ustawą o sygnalistach nadal trwają, a na zakończenie procedury legislacyjnej, firmy i pracownicy muszą jeszcze poczekać.
Ustawa o sygnalistach – podstawowe informacje
Procedura zgłaszania naruszenia prawa – do kogo zgłaszać nieprawidłowości? Projekt ustawy o sygnalistach zakładał zgłaszanie informacji o przekroczeniu prawa do Rzecznika Praw Obywatelskich, jako właściwemu organowi do rozpatrywania zgłoszeń wewnętrznych. Obecne zmiany zakładają powiadamianie Państwowej Inspekcji Pracy oraz regionalnych izb obrachunkowych. Instytucjami odpowiedzialnymi za przyjmowanie zgłoszeń zewnętrznych mają być Policja i Prokuratura.
Rodzaje zgłoszeń, do których ustawa o sygnalistach ma być stosowana.
Zgodnie z projektem sygnalista będzie mógł zgłosić naruszenie prawa, będące wynikiem działania lub zaniechania działania, dotyczące:
– krajowego prawa administracyjnego,
– krajowego prawa karnego.
Takimi naruszeniami może być zaniedbywanie przez pracodawcę zasad bezpieczeństwa w transporcie, brak ochrony prywatności i danych osobowych, mobbing lub działania zmierzające do wprowadzenia do obrotu pieniędzy uzyskanych w wyniku przestępstwa. Ustawa o sygnalistach uściśla obszary i działania objęte penalizacją oraz wyszczególnia osoby, które mogą dokonać zgłoszeń.
Ustawa o sygnalistach w założeniu ma lepiej chronić pracowników oraz zapobiegać popełnianiu przestępstw skarbowych i administracyjnych przez pracodawców. Na zmianę obecnego stanu prawnego należy jednak poczekać do momentu implementacji ustawy o sygnalistach.
